Δημοσιεύθηκε (ΦΕΚ Β’ 04750) η ΚΥΑ 125209 ΕΞ 2022 με την οποία ρυθμίζονται ειδικά θέματα σχετικά με την πρόσβαση στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων.

Έναρξη παραγωγικής λειτουργίας της πρόσβασης στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχωνγια τα υπόχρεα πρόσωπα ορίζεται η 01.11.2022 και για το ευρύτερο κοινό η 01.12.2022. Η πρόσβαση της Αρχής, των αρμοδίων ελεγκτικών αρχών και των αρμοδίων αρχών παραμένει σε ισχύ υπό τους όρους και προϋποθέσεις τηςΚΥΑ.

Η νέα ΚΥΑ με τις προβλεπόμενες διαδικαστικές εγγυήσεις στοχεύει στην εξισορρόπηση ανάμεσα στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των προσώπων, ιδίως του δικαιώματος προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και στην αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας για την πρόληψη και την καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Ρυθμίζεται και αποσαφηνίζεται η διαδικασία και δικαιώματα πρόσβασης που έχουν οι αρμόδιες αρχές (Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, κ.λ.π), τα υπόχρεα πρόσωπα του άρθρου 5 ν.4557/2018  και το ευρύτερο κοινό στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων.

Η ΚΥΑ επίσης προσδιορίζει τους σκοπούς της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και  καθορίζει τις διαδικασίες για τη χορήγηση πρόσβασης και προβλέπει ασφαλιστικές δικλείδες με άμεσο στόχο την προστασία ευαίσθητων πληροφοριών επιχειρηματιών.

 Σύμφωνα με τα παραπάνω, παρέχεται πρόσβαση κλιμακωτά ανά κατηγορία χρηστών:

• Άμεση και απεριόριστη πρόσβαση από τις Αρχές ανάλογα με τις ανάγκες για ανίχνευση και δίωξη της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και άσκηση εποπτείας. Κάθε αρχή ορίζει αρμόδιο στέλεχος – Πιστοποιητή (έναν ή περισσότερους) που υποβάλει το σχετικό αίτημα σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΚΥΑ.
• Άμεση και απεριόριστη πρόσβαση στα υπόχρεα πρόσωπα (των οποίων ο Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) μνημονεύεται στον πίνακα του σχετικού Παραρτήματος της ΚΥΑ) αποκλειστικά για στόχους που αφορούν στην άσκηση εποπτείας και μέτρων δέουσας επιμέλειας αυτών προσώπων. Κάθε υπόχρεο πρόσωπο ορίζει ως αρμόδιο στέλεχος - Πιστοποιητή τον μοναδικό εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο ή έναν εξ αυτών, σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός. 
• Περιορισμένη πρόσβαση στο ευρύτερο κοινό προς ενημέρωσή του. Η πρόσβαση του κοινού περιορίζεται σε συγκεκριμένα δεδομένα (επώνυμο, όνομα, πατρώνυμο, μήνα και έτος γέννησης, χώρα υπηκοότητας και στα στοιχεία των νομικών προσώπων που αφορούν στο είδος, αριθμό ΓΕΜΗ, επωνυμία, διακριτικό τίτλο, έδρα και στοιχεία επικοινωνίας), ενώ για περαιτέρω πρόσβαση του κοινού σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα προβλέπονται αυστηρές διαδικαστικές εγγυήσεις (δηλαδή ύστερα από απόδειξη ειδικού εννόμου συμφέροντος που διαπιστώνεται κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας). Η πρόσβαση για το κοινό διενεργείται με χρήση των κωδικών - διαπιστευτηρίων (taxisnet) για την είσοδο στο σύστημα και καταχώριση σε σχετική φόρμα του λόγου αναζήτησης, υπό τους όρους και προϋποθέσεις της ΚΥΑ. Στην περίπτωση πρόσβασης σε επιπρόσθετες πληροφορίες που επιτρέπουν την ταυτοποίηση του πραγματικού δικαιούχου, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, το μέλος του κοινού υποβάλλει στη σχετική εφαρμογή ειδικό έγγραφο, υπόδειγμα του οποίου επισυνάπτεται ως Παράρτημα
• Τέλη πρόσβασης : Για την πρόσβαση των υπόχρεων προσώπων καθορίζεται ετήσιο τέλος ύψους εκατόν είκοσι (120) ευρώ. Για την πρόσβαση φυσικών προσώπων καθορίζεται τέλος ύψους 5 ευρώ ανά αναζήτηση.
• Καταγραφή στοιχείων χρηστών και ενημέρωση υπόχρεων καταχώρισης Το αρμόδιο στέλεχος-Πιστοποιητής που ορίζει κάθε αρχή και υπόχρεο πρόσωπο, δηλώνεται στο σύστημα και τα στοιχεία του καταγράφονται και τηρούνται. Οι υπόχρεοι καταχώρισης ενημερώνονται για τις αναζητήσεις που έγιναν για αυτούς από μέλη του κοινού όχι όμως για αναζητήσεις της Αρχής, των ελεγκτικών αρχών, των αρμόδιων αρχών και των υπόχρεων προσώπων.

Τέλος η ΚΥΑ καθορίζει πολιτική ορθής χρήσης των δεδομένων που διατίθενται.Η Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. διατηρεί για δέκα (10) έτη αρχεία πλήρους καταγραφής των ενεργειών χρήσης του Μητρώου. Σε περίπτωση διαπίστωσης μη ορθής χρήσης διαδικτυακής υπηρεσίας, η Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. έχει το δικαίωμα ανάκλησης των δικαιωμάτων πρόσβασης του υπαιτίου.